AJR's 'World's Smallest Violin' is een aangrijpende reflectie op persoonlijke worstelingen en het schuldgevoel dat gepaard gaat met het vergelijken ervan met de grotere tegenslagen waarmee vorige generaties te maken kregen. Het nummer begint met de leadzanger die reflecteert op de dienst van zijn grootvader in de Tweede Wereldoorlog en de rol van zijn overgrootvader als brandweerman, die beiden met levensbedreigende situaties te maken kregen. De zanger daarentegen voelt zich ontoereikend en worstelt met zijn eigen problemen, zoals vroegtijdig van school gaan en het gevoel hebben dat hij de erfenis van zijn familie niet waarmaakt. Het gebruik van de uitdrukking 'de kleinste viool ter wereld' is een culturele verwijzing naar de uitdrukking die wordt gebruikt om iemand te bespotten die wordt gezien als iemand die zelfmedelijden heeft of klaagt over triviale zaken.
Het refrein van het lied introduceert de metafoor van 'de kleinste viool ter wereld' die een publiek nodig heeft, wat een verlangen naar empathie en begrip suggereert, ondanks het besef van de zanger dat zijn problemen misschien onbeduidend lijken in vergelijking met die van anderen. De beelden van 'in gruzelementen opblazen' en 'een kleine symfonie uitspuwen' brengen een gevoel van urgentie over en de kans op emotionele instorting als deze gevoelens niet worden erkend en aangepakt. Het nummer vangt het interne conflict van gehoord willen worden en erkent tegelijkertijd dat iedereen zijn eigen strijd heeft.
Tegen het einde van het nummer onderzoeken de teksten de universele waarheid dat er altijd iemand is die het slechter heeft, maar deze kennis verlicht niet noodzakelijkerwijs de eigen pijn. Het nummer eindigt met een oproep tot verbinding en genezing, wat suggereert dat het delen van je 'kleine symfonie' een stap kan zijn in de richting van het overwinnen van persoonlijke worstelingen. AJR staat bekend om hun introspectieve teksten en unieke mix van pop-, elektronische en indiemuziek, en 'World's Smallest Violin' is een bewijs van hun vermogen om liedjes te maken die op emotioneel niveau resoneren met luisteraars.